Gedragscode voor gemeenten
De natuur is prachtig om in te recreëren en biedt daarnaast nog een heleboel voordelen. Van waterbeheer en het klimaatbestendig maken van steden tot het verminderen van stress en ziekte. Om gemeenten en hun uitvoerende instanties te helpen zorgvuldig om te gaan met flora en fauna heeft Stadswerk Nederland een nieuwe gedragscode opgesteld. Deze is eind 2020 goedgekeurd en vervangt verschillende gedragscodes van gemeenten.
Welke voordelen biedt het werken volgens de gedragscode?
Ten eerste biedt de gedragscode handvatten om het correct omgaan met flora en fauna in de organisatie vast te leggen en hier naar te handelen. Ten tweede biedt de gedragscode zogenaamde ‘vrijstellingen’. Dat betekent dat in bepaalde situaties (met name voor algemenere soorten en minder belangrijke functies) geen ontheffing meer aangevraagd hoeft te worden bij de provincie. Dit bespaart tijd en geld. Voor een ontheffingsaanvraag heeft het bevoegd gezag (meestal de provincie) namelijk 20 weken behandelingstijd, daarnaast moeten soms ook (hoge) legeskosten worden betaald voor de behandeling van het ontheffingsverzoek. Vooral voor algemenere soorten en minder belangrijke functies kan van de vrijstelling van de gedragscode gebruik worden gemaakt. Dit zijn wel situaties die vaak voorkomen.
Zijn er ook nadelen?
Bij het werken volgens de gedragscode is op specifieke punten veel ecologisch inhoudelijke kennis nodig. Met name bij de beoordeling of werkzaamheden leiden tot negatieve effecten, hoe negatieve effecten kunnen worden voorkomen of beperkt, en bij het bepalen of gebruik gemaakt kan worden van de vrijstellingen die de gedragscode biedt. De gedragscode biedt namelijk niet onbeperkte vrijheid. De vrijstellingen gelden alleen voor specifieke soorten, voor specifieke functies (verblijfplaats/foerageergebied/etc.) en voor specifieke type werkzaamheden. Ook gelden maximale aantallen, lengtes of oppervlaktes per type activiteit en moeten de werkzaamheden vallen onder specifieke wettelijke belangen. Daarnaast mag alleen van de vrijstelling gebruik worden gemaakt als negatieve effecten niet voorkomen kunnen worden, door bijvoorbeeld buiten de kwetsbare periode te werken of door de werkzaamheden aan te passen.
Zijn er nog andere zaken om rekening mee te houden?
Het is (nog steeds) noodzakelijk om de functies van het werkgebied voor flora en fauna te kennen. Alleen dan kan een juiste effectenbeoordeling worden uitgevoerd. In de praktijk betekent dit dat nog steeds nader onderzoek naar specifieke soorten of soortgroepen nodig kan zijn.
- Gemeenten mogen alleen met de gedragscode werken als ze deze hebben vastgesteld.
- Van elk project waarbij gebruikt wordt gemaakt van de vrijstelling die de gedragscode biedt, moet melding worden gemaakt bij het bevoegd gezag (meestal de provincie).