“Veel boeren *) zijn boer geworden vanwege de liefde voor de boerderij, voor het leven dat daarbij hoort. Ze zijn niet per definitie een ondernemer in hart en nieren. Als het op bedrijfsmatige beslissingen aankomt, roepen ze vaak de hulp in van derden. Een bedrijfsbeëindiging is feitelijk ook een ondernemersbeslissing.

Daarom doen boeren er goed aan de juiste adviseurs te raadplegen voor deze grote beslissing. Nu is dat vaak zijn financieel adviseur. Logisch, want hij is uiteraard nieuwsgierig naar de rekensommetjes die leiden naar de voordeligste manier om een stapje terug te doen. Die financiële kant is een belangrijk aspect, maar een boer doet zichzelf tekort alleen daar naar te kijken. Als de boer, soms na vijf generaties en vaak met pijn in zijn hart, zijn bedrijf beëindigt, spelen er op de achtergrond veel meer zaken, die minstens zo belangrijk zijn als enkel de geldelijke kant!

Eerst op zoek naar de reden

Wij adviseren de stoppende boer eerst af te tasten wat hij zichzelf voor ogen ziet. Wil hij graag op de plek blijven wonen of ziet hij zichzelf wel in het dorp verderop wonen? Gaat hij het bedrijf aan een ander overdoen voor gangbare landbouw of wil hij de plek juist achterlaten zoals hij het van zijn ouders of voorouders heeft doorgekregen? Is een natuurlijk landgoed een goed idee? Vindt hij het belangrijk dat de buurt vooral gelukkig is met wat hij kiest? Of heeft hij graag dat de kinderen het bedrijf voortzetten. En ook niet onbelangrijk, zien de kinderen dat wel zitten?

Dat zijn zo maar een paar opties die sterk invloed hebben op het vervolgproces. En ja, de keus kan ook zijn er zoveel mogelijk financieel profijt van te willen hebben. Maar je kunt ‘profijt’ ook heel anders invullen: bijvoorbeeld dat je de rest van je leven een tevreden gevoel overhoudt aan hoe je je bedrijf hebt afgerond en achtergelaten in de buurtschap.

De gesprekken die wij daar met boeren over hebben gaan over de verschillende kansen, maar eerst over gevoelens, wensen en verwachtingen. Als de boer zijn bedrijf over wil maken aan de kinderen, dan gaan we ook gerust eens met zijn kinderen apart in gesprek en dan gebeurt het best wel eens dat die kinderen er eigenlijk heel andere opvattingen over hebben dan dat de boer dacht.

Eerst het doel, dan de middelen

Als we het doel van de stoppende boer helder hebben, dan pas gaan we kijken naar de middelen die daar eventueel het beste bij passen en wat er wettelijk te realiseren is. Rood voor rood, verkopen aan de hoogste bieder, er een nieuw landgoed van maken, zelf op het erf blijven wonen, het bedrijf aanhouden om nog even geen belasting te hoeven aftikken, gevolgen van successierechten uittekenen als je het aan de kinderen doet… er zijn zoveel verschillende mogelijkheden met allemaal andere haken en ogen.

We wensen zowel de boer als het platteland veel wijsheid toe in deze per definitie moeilijke keus!”

*) Met ‘de boer’ in dit artikel duiden we op de boer, de boerin, de boer en de boerin, of de mensen die de boerderij runnen