Meer biodiversiteit langs Gelderse wegen
Kansen en knelpunten in beeld gebracht
De provincie Gelderland werkt aan verhoging van de biodiversiteit. Het beheer en onderhoud van bermen langs provinciale wegen speelt hierin een belangrijke rol. Bermen kunnen immers natuurgebieden met elkaar verbinden.
Door middel van trajectbladen brachten wij per weggedeelte de kansen en knelpunten in beeld. Deze inspireren ook eigenaren van omliggende gebieden om natuurinclusief te werken.
In december 2020 publiceerde de provincie Gelderland het Uitvoeringsprogramma Biodiversiteit voor een periode van 5 tot 10 jaar. Een grotere biodiversiteit en meer bomen en bos op het platteland is één van ambities die hierin genoemd worden. De provincie begrijpt dat hiervoor een integrale aanpak nodig is. En dat je bij het onderhoud van de weg en de bermen ook moet kijken naar de omgeving. Neem waarden als landschap, natuur en cultuurhistorie mee in de trajectprogrammering. Stimuleer gemeenten om bermen ecologisch te beheren, zoals de provincie al sinds de jaren 90 doet. Daarom werd Eelerwoude ingeschakeld.
Analyse van gebieden
Ons team van adviseurs analyseerde elk traject op het gebied van landschap, natuurwaarden en cultuurhistorie. Er is gekeken naar de ligging van de weg en de aangrenzende berm in verhouding tot het omringende landschap. Daarom werd breder gekeken dan de eigendommen van de provincie.
Trajectbladen geven inzicht
De specialisten bespraken de samenhang tussen de verschillende thema’s. De bestaande kwaliteit van landschap, natuur en cultuurhistorie werd bepaald en verwerkt in trajectbladen. Daarna werden ontwikkelkansen geformuleerd om de wegberm aan te laten sluiten op de kwaliteiten van het landschap en de aanpassingen door klimaatverandering. Zoals het herstellen van begeleidende beplantingsstructuren langs de weg. Dit verhoogt de biodiversiteit en het klimaatadaptieve vermogen van het traject en het benadrukt de historische verbinding. Creëer meer ruimte voor beplanting in middenbermen en gebruik klimaatadaptieve beplanting. Hierdoor wordt het waterbergend vermogen verbeterd en het risico op wateroverlast verkleind.
Wie gebruikt het trajectblad?
Het trajectblad wordt door de provincie Gelderland gebruikt als inspiratiedocument in de (pre)verkenningsfase voor het groot onderhoud van provinciale wegen. Ook specialisten als ecologen, landschapsarchitecten en cultuurhistorici kunnen het gebruiken voor advies en aanvullend onderzoek. Daarnaast is het trajectblad beschikbaar voor gemeenten en andere belanghebbenden die raakvlak hebben met het wegtraject.
Wanneer gebruik je het trajectblad?
Het is van belang het trajectblad te raadplegen in een vroeg stadium bij reconstructie of onderhoud van een weg. Op die manier kunnen de noodzakelijke specialisten op het gebied van landschap, natuur, cultuurhistorie en klimaatadaptatie tijdig worden betrokken. En, kunnen er integraal overwogen beslissingen gemaakt worden. Ook het belang van de natuur wordt dan gewogen, natuur krijgt een stem aan de onderhandelingstafel. Dat is natuurinclusief werken.
Waarom koos de provincie Gelderland voor Eelerwoude?
“Eelerwoude doet al erg veel opdrachten op dit vlak voor de afdeling Mobiliteit bij de provincie. Ze hebben veel kennis van de provinciale wegen en de groene omgeving. De eerste trajectbladen moesten nog echt ontwikkeld worden en dat proces heeft tot een heel mooi resultaat geleid. En het is erg prettig dat Eelerwoude de flexibiliteit en de creativiteit heeft om steeds weer kleine verbeteringen of aanpassingen in de nog te ontwikkelen trajectbladen weet aan te brengen. Zo is het afgelopen jaar, naast landschap, natuur en cultuurhistorie, ook het thema klimaatadaptatie aan de trajectbladen toegevoegd.” Aldus Joke Pingen, projectleider programma natuur en landschap bij de provincie Gelderland.
