Natuurontwikkeling in de binnenduinrand
De Zanderij in Castricum krijgt weer natte natuur
Door de afgraving van duinen in het verleden is het natuurlijk watersysteem in de Zanderij doorbroken. De gemeente Castricum wil het systeem herstellen met de aanleg van natte natuur die inspeelt op de toekomst. Voor deze natuurontwikkeling werkt de gemeente samen met de provincie Noord-Holland en natuurbeheerder en drinkwaterbedrijf PWN.
Het ontwerp, de uitvoering van de inrichting en het beheer valt onder de verantwoordelijkheid van PWN en deze schakelde Eelerwoude in voor advies en ondersteuning.
De Zanderij is een gebied met een agrarische bestemming, waar met name bijgoed bolgewassen wordt geteeld. Dat zijn allerlei bolgewassen, behalve tulpen. In het verleden is het duingebied afgegraven voor de zandwinning, maar daarmee is het natuurlijke watersysteem doorbroken. Herinrichting van dit systeem is nodig om het gebied klimaatadaptief te maken. Daarvoor worden agrarische gronden omgevormd naar natuur. Ook voor het opvangen van clusterbuien en het versterken van de strategische grondwaterreserves in het gebied is dit van groot belang.
Bij de realisatie van dit project wordt bijna 30 hectare grond verworven. Een mooie kans om de recreatie in de binnenduinrand dicht tegen het dorp beter te faciliteren. De nieuwe duinrellen vormen dan een natuurlijke overgang vanuit de duinen en een voorportaal voor recreatie in het duinlandschap. De ligging nabij het NS-station van Castricum maakt het gebied ook aantrekkelijk voor OV-reizigers uit een wijdere regio.
Klimaatadaptief
De nieuwe natuur vangt water van clusterbuien op en houdt het vast; goed voor de regulatie van de grondwaterstand. Dit verkleint de kans op hoog water bij de bebouwing van Castricum. Ook de strategische grondwaterreserve wordt versterkt. Hiermee wordt beter ingespeeld op de extreem droge en natte periodes.
Goede waterkwaliteit
De waterkwaliteit in de Zanderij is erg goed; het is kalkrijk schoon water dat opkwelt van het duinmassief. Prima omstandigheden voor het vergroten van het duinbeeksysteem, de ontwikkeling van vochtige bloemrijke graslanden en voor de ontwikkeling van vochtige duinbossen. Daarbij is het van grote waarde voor de fauna. Denk aan insecten, kleine zoogdieren en struweelvogels.
Rollen van de gebiedspartners
De provincie Noord-Holland geeft opdracht voor de inrichting en is belast met de aankoop en het aanwijzen van de gronden als Natuurnetwerk Nederland (NNN). De gemeente Castricum verzorgt de planologische procedures om te komen tot een nieuw bestemmingsplan en is eerste aanspreekpunt voor de burger. PWN zorgt voor het ontwerp, de inrichting en het beheer van het natuurgebied.
Multidisciplinaire aanpak
Onder regie van de PWN-projectleider werken verschillende vakdisciplines van Eelerwoude samen; een rentmeester, een landschapsarchitect, een planoloog, ecohydrologen, ecologen en in een later stadium adviseurs natuur- en cultuurtechniek.
Opdrachtgever PWN ervaart de korte lijnen met vaste aanspreekpersonen als heel positief, is tevreden over de inhoudelijke advisering en het feit dat zij ontzorgd wordt. De multidisciplinaire aanpak en de kennis van adviseurs op de verschillende gebieden dragen eraan bij dat projecten ook daadwerkelijk gerealiseerd worden. Dat geeft vertrouwen.
Rentmeester Ewoud Dahmen leidt het project van de Zanderij. Hij zegt: “Wij werken mee veel plezier aan de PWN projecten, deze sluiten naadloos aan bij de kennis en ervaring van Eelerwoude medewerkers. Daarnaast is de samenwerking met de betrokken PWN medewerkers erg plezierig. De PWN projecten vragen echt om integraal werken.
In dit geval werken we aan grootschalige natuurontwikkeling in een heel complexe, dichtbevolkte omgeving waarbij allerlei belangen en gevoeligheden spelen. Door de samenwerking met gemeente, de provincie en de omgeving maken we concrete stappen. Over een paar jaar ligt daar een mooi gebied dat verschillende doelen dient. Dat geeft grote voldoening.”
